Założenia programu

Program Archipelag Skarbów opiera się na modelu profilaktyki zintegrowanej, w którym przyjmuje się, że „treści programu muszą dotyczyć kluczowych rozwojowo tematów i uruchamiać głębokie, silne motywacje skłaniające do zgeneralizowanej zmiany postępowania” (Grzelak, 2009; ss. 322-362). Program odwołuje się do marzeń i pragnień młodych ludzi związanych ze szczęściem w miłości i życiu osobistym oraz realizacją życiowych pasji.

Program jest ukierunkowany na osłabienie czynników ryzyka i wzmacnianie działania czynników chroniących, które mają udokumentowany w badaniach związek z podejmowaniem przez młodzież zachowań problemowych (Grzelak i in. 2015). Wzmacniane czynniki chroniące to: więź z rodzicami, nauczycielami oraz innymi pozytywnymi dorosłymi oraz utożsamianie się z własnym system wartości (religijnym lub świeckim). Uczestniczenie w programie ma chronić młodzież przed negatywnym wpływem przebywania w środowisku osób, które sięgają po substancje psychoaktywne (alkohol i narkotyki).

 

W programie wykorzystuje się następujące strategie profilaktyczne (Hansen, 1992; Kirby, 2002):

  • modyfikowanie przekonań normatywnych, zwiększanie osobistego zaangażowania na rzecz zdrowego stylu życia,
  • ukazywanie sprzeczności między wyznawanymi wartościami a podejmowaniem zachowań problemowych,
  • wskazywanie konsekwencji zachowań ryzykownych, wzmacnianie umiejętności poznawczych i społecznych (asertywność, krytyczna refleksja nad przekazem kultury masowej, radzenie sobie z własnymi emocjami).

 

Program ma wzbudzić u młodzieży refleksję nad ważnymi wartościami oraz nad stylem życia. Służy temu nawiązanie dobrego kontaktu trenerów z młodzieżą, wykorzystanie w praktyce wiedzy na temat dynamiki pracy z dużą grupą młodzieży, zachęcanie uczestników programu do zachowań prozdrowotnych i wprowadzania konkretnych pozytywnych zmian w swoim postępowaniu.

 

Bibliografia:
Erikson, E. H., Dzieciństwo i społeczeństwo. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań, 2000.
Grzelak, S., Profilaktyka ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży. Aktualny stan badań na świecie i w Polsce. Wydawnictwo Rubikon, Kraków 2009.
Grzelak, S. i in. Vademecum skutecznej profilaktyki problemów młodzieży. Przewodnik dla samorządowców i praktyków oparty na wynikach badań naukowych. Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2015.
Hansen W., School-Based Substance Abuce Prevention: A Review of the State of Art in Curriculum, 1980-1990. “Health Education Research” 7 (3), 1992, 403-430,
Hawkins D. J., Catalano R.F., Miller J.Y., Risk and Protective Factors for Alcohol and Other Drug Problems in Adolescence and Early Adulthood: Implications for Substance Abuse Prevention. “Psychological Bulletin”, 112 (1), 1992, 64-105.
Jessor R., Problem-Behavior Theory, Psychological Development, and Adolescent Problem Drinking. “British Journal of Addiction”, 82, 331-342, 1987
Kirby D., Effective Approaches to Reducing Adolescent unprotected Sex, Pregnancy and Child bearing, “The Journal of Sex Research” 39 (1), 2002, 51-57.
Myers D.G., Social Psychology. USA: McGraw-Hill, 1993.
Rosenstock I.M., Strecher V.J., Becker M.H., Social Learning Theory and the Health Belief Mode, “Health Education Ouarterly”, 15(2), 175-183, 1998.
Schinke S.P., i in., Primary Prevention of Adolescent Pregnanc, “Social Work with Groups”, 4 (1-2), 121-135, 1981
Wilde G.J.S., Target Risk: Dealing with the Danger of Death, Disease and Damage in Everyday Decision, PDE Publications, Toronto 1994.
Zurbriggen E. i in. (2007), Report of the APA Task Force on the Sexualization of Girls, " American Psychological Association”, Washington 2007.